Íslenskt heiti Latneskt heiti
|
Lýsing
|
Grænölur
Alnus crispa
|
Runni, hæð 1 til 4 metrar. Myndar kjarr í hemkynnum sínum, sem eru Norður Ameríka,Grænland og Norður Asía.
|
Sitkaölur
Alnus sinuta
|
Runni 1 til 4 metrar, eða tré allt að 10 metrum. Harðgert.
|
Amall.
Hunangsamall
Amelanchier canadensis

|
Blaðfagur runni, hvít blóm. Þessi tegund hefur vaxið nokkur ár hér í stöðinni, og er nú um 130 cm. á hæð.
Hann hefur nokkrum sinnum verið með fáein blóm en virðist eiga það erfit. Ber hafa þroskast á pottaplöntu í köldu gróðurhúsi.
|
|
Broddar. Berberis
Sólbroddur
Berberis thunbergii

|
Lágvaxinn þyrnóttur runni. Skrautleg og falleg blöð, ljósgræn, gul, og eða rauðleit. Blómin eru gul. Rauðir og gulir haustlitir. Er enþá óreyndur hér.
|
Blóðbroddur Rauður Sólbroddur
Berberis thunb.atropurpuea.

|
Svipaður Sólbroddi nema blöðin eru dökk blóðrauð mest allt sumarið. Lifði vel af fyrsta veturinn eftir útplöntun hér. Var gróðursettur 2001.
|
|
Misplar
Cotoneaster
|
Spjall: Taldar um 50 tegundir sumargrænna og sígrænna runna. Flestir eru upprunnir frá Kína eða Himalayafjöllum. Mikill breytileiki er innann ættarinnar, bæði á hæð og útliti, allt frá því að vera jarðlægir upp í 3 til 4 m. hæð í sínum heimkynnum.
Margar eru þéttvaxnir og fagrir garðrunnar. Nokkrar tegundir fá rauða haustliti.
Sumar þola all vel lélegan jarðveg, og flestar þrífast betur í frekar þurrum
jarðvegi. Nokkrar tegundir þrífast all vel hérlendis.
|
|
Grámispill
Cotoneaster integerrinus

|
Grágræn blöð, nær um eins metra hæð mest. Blóm hvít og rauðleit í slútandi sveip. Hefur reynst vel hér á Svalbarðseyri. Fagur þekjurunni. Þurr vaxtarstaður.
|
Gljámispill
Cotoneaster lucidus
|
Sennilega þekktasti mispillinn. Mikið notaður í miðlungshá limgerði. Dökkgræn blöð, sem oft verða rauð á haustin. Hvít lítil blóm, rauð og síðar svört ber. Er víða í görðum. Þolir töluverðan skugga. Harðgerður og vindþolinn.
Tvær aðrar tegundir eru í uppeldi, og verða hugsanlega söluhæfar síðarihluta sumars 2002. það eru,
Breiðumispill og Kúlumispill.
|
|
Mjallhyrnir
Cornus alba

|
Runni sem nær um 3 metra hæð. Rauðar greinar. Smá hvít eða gulhvít blóm í júní. Er heldur viðhvæmur hér úti, og blómstrar lítið.
|
|
Þyrnir Crataegus
Síberíuþyrnir
Crataegus sanguinea

|
Sjá grein um þyrna í Garðyrkjuritinu 2000 bls. 71
Lágvaxið tré eða runni, nær allt að 7 metrum. Gljáandi dökkrauðar greinar. Hvít blóm
í all þéttum sveip. þarf skjólgóðann sólríkann vaxtarstað.
Þrífst nokkuð vel á Akureyri. Var plantað hér út 1997.
Önnur tegund af sömu ætt var til 2001. Hrafnþyrnir - C.chlorosarca En seldist upp,
nokkrum græðlingum var stungið 2001, en óvissa með útkomu.
|
|
Sópur
Cytisus

|
Margar tegundir sumargænna og sígrænna runna, en aðeins tvær þrífast sæmilega úti hér á norðurlandi. Rækta mætti fleiri tegundir í óupphituðum, og lítið upphituðum gróðurhúsum. Sópar þola ílla flutning eftir að þeir hafa komið sér fyrir, og vanda þarf því staðsetningu þeirra. Jarðvegur frekar snauður, sendinn og frekar þurr. Varast skal að bera mikið á Sópa. En þeir þurfa sólríkan vaxtarstað. Þar sem greinar Sópa eru sígrænar kemur fyrir að þær þorni á vetrum, eins og nálar barrtrjáa, gott er því að verja runnana seinni hluta vetrar, með striga eða einhverju öðru tiltæku.
|
Geislasópur
Cytisus purgans
|
Fíngerður runni, 50 til 120 cm á hæð. Sterkgul blóm ilmsterk í júní. Greinar mynda þykkni. Greinarnar eru dökkgrænar, blöðin fara að vaxa eftir blómgvun. Sólríkur og þurr vaxtarstaður. Þarf helst skýli fyrir sól, í mars til maí, en að öðru leiti sæmilega harðgerður.
|
|
Toppar
Lonicera
|
Topparnir eru margir harðgerðir og meðal okkar öruggustu garðrunna. Þeir verða blaðfegurri í skugga, en blómstra þá minna. Ef nota á toppa í limgerði er best að vanda tölvert jarðvinnsluna, bæta moldina með gömlum skít eða góðri safnhaugamold, og planta með 30 til 35 cm. millibili. Plönturnar verða þéttari í vextinum ef þær eru klipptar árlega. En það er ekki nauðsynlegt. Sumir toppar þola ílla mikinn tilbúinn áburð. Fleiri en eitt afbrigði sumra tegunda er í ræktun.
|
Fjallatoppur
Lonicera alpigena

|
Dökkgræn nokkuð stór blöð. Álitlegur runni, talinn harðgerður, en lítil reynsla er af honum hér í stöðinni.
|
Blátoppur
Lonicera caerulea

|
Upphaflega komin frá Noregi árið 1910 til gömlu gróðrarstöðvarinnar á Akureyri.
Er í flestum görðum, mikið ræktaður enda harðgerður, en stundum sér á blöðum eftir heita sumarvinda. Notaður í meðalhá klippt limgerði. Getur náð 2 m. hæð.
|
Sveigtoppur
Lonicera deflexicalyx var.xerocalyx
|
Dökkgræn blöð, grannar slútandi greinar, gul blóm. Mesta hæð óviss, en sennilega um 2 m. Er talinn harðgerður og blómviljugur sunnanlands. Er til í eldri garði á Akureyri, og hefur vaxið þar vel, er (99) Um 2 m. En runnin hefur aldrei náð að blómstra, en er oft með fullmótaða knuppa á haustin. Þykir nokurs virði vegna vaxtarlags.
|
Sóltoppur
Lonicera chrysantha

|
Getur orðið um 3 metrar í heimkynnum sínum í austur Asíu. Ljósgræn blöð. Þrífst vel hér.
|
Klukkutoppur
Lonicera hispida

|
Blöð og árssprotar loðin, blóm gulhvít heldur stærri en á mörgum öðrum toppum. 1 til 1,5 m. á hæð, Er sagður haðgerður og vindþolinn. Virðist þola ílla að standa í bleytu, að minnsta kosti í uppeldinu. Var plantað út hér í stöðinni 1996 og hefur staðið sig vel, náð að blómstra og mynda sín skjær rauðu ber. Ekki er vitað um þroska þeirra, þar sem fuglar stela berjunum fljótt eftir að þau roðna.
|
Glæsitoppur
Lonicera ledebourii
|
Kraftmikill hraðvaxinn grófur runni, með dökkgulum og rauðleitum, talsvert áberandi blómum. Aflöng, dökkgræn, gjáandi blöð. Kelur talsvert, en bætir það upp og vel það með hröðum vexti.
|
Bjöllutoppur
Lonicera myrtillus
|
Þéttvaxinn, lítill runni, með smáum dökkgrænum blöðum og skjannahvítum blómum í júlí. Fallegur runni. Virðist sæmilega harðgerður.
|
Skógartoppur
Lonicera pericyclemum
|
Klifurrunni. Með stór sterkilmandi blóm, blöð dökkgræn. Þrífst ílla úti hér í gróðrarstöðinni,
og nær ekki að blómstra. Er afburðagóður í óupphituð gróðurhús, sérstaklega vegna ilms blóma.
Blómstrar á suð-vesturhorhorni landsins og nær þar sæmilegum þroska. Við höfum ekki frétt af þroska og viðgangi
annars staðar. Ilmefni skyldra toppa, er notað í sápur og snyrtivörur.
|
Rauðtoppur
Lonicera tatarica

|
Rauðbleik eða rauð blóm Blöð líkjast blöðum blátopps fljótt á litið, en virðast oft ljósari. Rauðtoppur blómstrar best á skjólgóðum, sólríkum stað, og þrífst víðast hvar. Nokkur afbrigði eru í uppeldi.
|
|
Alaskaepli
Malus fusca
|
Runni eða lítið tré. Gljáandi blöð. Hefur lifað hér í beði við stöðina í nokkur ár, en blómstrar ekki.
Uppruni vesturströnd norður Ameríku.
|
Snækóróna
Philadelphus coronarius

|
Ljósgræn blöð, hvít sterkilmandi blóm. Þarf frjósaman, gljúpan, frekar þurran jarðveg. Snækónu var plantað út hér í stöðinni fyrir nokkrum árum, og virðist plöntunni líða sæmilega, en fá blóm hafa komið ennþá. Brotnar stundum vegna snjóálags.
|
|
Fjallafura
Pinus mugo

|
Sígrænn runni eða lágvaxið tré, með hlykkjóttum uppsveigðum greinum.
Dvergfura seldist upp sumarið 2001, og verður ekki til sölu sumarið 2002.
|
|
Mura Potentilla
Runnamura
Potentilla fruticosa

|
Fíngerður, þéttur runni. Er talinn geta náð 1 til 1,5 m hæð, en er oftast lægri hér norðanlands,
40 til 80 cm. misjafnt eftir afbrigðum. Runnamura er blómsæl og harðgerð. Nokkur afbrigði eru til.'Goldfinger' og 'Goldteppich' með gulum blómum, og ' Sandved' með hvítum blómum og nokkur önnur nafnlaus afbrigði, flest með gulum blómum. Best er að klippa Runnamuru vel niður á haustin eða á vorin.
|
|
Blóðheggur
Prunus padus f.purpurea
|
Hávaxinn runni eða tré. Blöðin dökkgræn eða eldrauð, bleik blóm í gisnum skúfum. Hefur reynst of viðkvæmur til ræktunar hér í stöðinni, en gæti hugsanlega þrifist á betri stað. Hefur blómstrað hér norðanlands, á mjög skjólgóðum stað.
|
|
Berjarunnar Ribes
Sólber
Ribes nigrum
´Nikkala' og 'Melalati'
|
Berjarunni. Ljósgræn blöð. Tvö afbrigði eru til, sem bæði gefa góða uppskeru í meðal sumri. Runninn þarf sólríkan vaxtarstað ef ætlunin er að fá góða uppskeru. Best er að planta með minnst 50 cm millibili í beð sem í hefur verið borið vel í af húsdýraáburði. Þegar berin byrja að roðna í ágúst, er gott að setja akrýldúk yfir runnana, til að þrestirnir steli ekki berjunum, Það flýtir líka fyrir þroskun berjanna. Berin koma mest á tveggja ára greinar. Klippa þarf burtu gamlar greinar, svo að runninn vaxi betur. Sólber eru að mestu laus við ásókn skordýra hérlendis, runnarnir heilbrigðir og harðgerðir.
|
Stikkilsber
Ribes uva-crispa
|
Berjarunni.. All stór ljósgræn ber, sem ná sjaldan að ná fullum þroska hér úti, en reyna mætti á betri stað. Berin eru mjög bragðgóð. Grænjaxlar eru ágætir eftir eina frostnótt. Fá mætti mjög góða uppskeru í köldu gróðurhúsi.
|
|
Rósir


|
Spjall:
Ýmsar villirósir, lítið kynbættar, og blendingar þrífast
margar sæmilega úti hér norðanlands og ætti að nota þær meira, en talsert erfiðara er að ná í þær
til frammleiðslu.
Hér í stöðinni er ekki lögð mikil áhersla á rósarækt, en er stunduð meira til gamans.
Listi yfir kynbættar rósir, sem eru erfiðar til útiræktunar hér, er á síðu með pottaplöntum.
<--- Kynbættar rósir.
|
Hundarós
Rosa canina
|
Bleik einföld blóm, ljósgræn blöð. Rót Hundarósarinnar var notuð sem ágræðslurót fyrir ýmis fyllt rósaafbrigði, en síðan var farið að nota aðra tegund, vegna þess að hún kom með of
mörg rótarskot. Rosa multiflora sem nú er notuð til ágræðslu er ekki nægilega harðgerð
fyrir okkar aðstæður, og er því ástæða til að prófa Hundarósina betur, eða finna aðra betri.
Hundarósin er mjög harðgerð, en ekki sérlega merkileg garðrós.
|
Límrós
Rosa glutinosa

|
Niðursveigðir, allstórir þyrnar. Þyrnar og árssprotar rauðlitir, rauðbleik blóm. Virðist harðgerð, en lítið reynd hér enþá.
Óreynd hér enþá.
|
Silkirós
Rosa mollis

|
Ljósir, smáir þyrnar, rauðleitar greinar.
Óreynd hér, lýsing kemur síðar.
|
Meyjarós
Rosa moyesii

|
Er til með bleikum, rauðum og hvítum blómum. Blómin eru einföld. Runninn getur orðið nokkuð hávaxinn. Blöðin eru dökkgræn með rauðleitum blæ, fíngerð. Hér er mjög sennilega um nokkur afbrigði eða blendinga að ræða, því blómastærð og fl. er nokkuð breytilegt.
|
Sveiprós
Rosa multiflora
|
Ber mikið af einföldum bleikum blómum. Flestar ágræddar rósir sem seldar eru hér á landi eru græddar á þessa tegund, eða afbrigði hennar. En tegundin er ekki nægilega harðgerð hér til útiræktar. Hún lifir varla af veturinn hér í stöðinni. En rósir sem á að rækta í gróðurhúsum er hægt
að græða á R.multiflora.
|
Brúðurós
Rosa nitida
|
Bleik einföld blóm, gljáandi fagurgræn blöð, rauðir þyrnar, fagrir haustlitir. Hæð 50 til 70 cm. Harðgerð planta, en nær ekki alltaf að blómstra.
|
Fjallarós
Rosa pendulina

|
Rósrauð blóm, einföld fremur lítil. Nær að minsta kosti 1,5 m. hæð. Stönglar nær þyrnalausir Falleg planta, harðgerð og blómstrar vel hér.
|
Þyrnirósar blendingur ?
Rosa x pimpinellifolia ?

|
Þéttir smár þyrnar, geinar rauðlitar, blágræn blöð, hvít einföld blóm með gulum fræfum og fræblum.
Plöntur í pottum hafa blómstrað um miðjan júlí, þá verða þær nánast þaktar blómum.
Óreynd hér, en lofar góðu. Nánar síðar. (Afbrigði óþekkt. Ef einhver telur sig hafa rétt latneskt nafn, Sjá mynd, þá vinsamlega látið mig vita.)
|
Þyrnirósarblendingur
Rosa x pimpinellifolia
'George Will'

|
Rauðbleik, lausfillt, eða hálfillt bóm. Þyrnóttir stöngar. All stór rauðleit aldinn.
Virðist sæmilega harðgerð, en er lítið reynd hér enþá.
|
Þyrnirós
Snjódvergur (Þíðing á nafni.)
Rosa pimpinellifolia
'Schneezwerg'

|
Ljósgræn blöð, þyrnar ljósir, allþéttir. Lítið reynd, en sínist sæmilega örugg hér.
|
Rauðblaðarós
Rosa rubrifolia
|
Ljósbleik frekar lítil einföld blóm. Blöðin eru rauð eða rauðblá og eru aðal skraut plöntunnar. Harðgerð, vindþolin, vinsæl tegund, var notuð töluvert í limgerði áður fyrr.
|
Hansarós
Rosa rugosa hybr.'Hansa'

|
Dökk fjólurauð hálffyllt blóm, blöð dökkgræn, hrukkótt að ofan en gráleit og loðin að neðan.Þyrnóttar greinar. Hefur reynst vel á Akureyri.
|
Ígulrósablendingur
Rosa rugosa sp. Alpa
|
Hvít stór einföld, eða hálffyllt blóm. Útlit, vöxtur og vaxtarlag er að öðru leyti líkt Hansarósinni.
|
Ígulrósablendingur
Rosa rugosa hybr.
'Pierette Pavement'
|
Rauð fillt blóm, Vaxtarlag og útlit að öðru leyti líkt Hansarós.
|
|
Pólstjarnan
Rosa sp.'Pólstjarnan'
|
Verður þakin litlum hvítum hálffylltum blómum í ágúst. Hefur reynst með harðgerðustu runnum sem ræktaðir eru hér. Pólstjarnan er klifurrós, sem þarf stuðning og uppbindingu.
|
Rós
Rósa hybr
'Prairie Dawn'

|
Runnarós, hæð allt að 120 cm. Meðalstór fyllt, rauðbleik blóm. þrífst all vel í görðum á Akureyri.
|
Hurdalsrós
Rosa hybr. 'Hurdala'

|
Runnarós. Ljóslillableik fyllt eða hálffyllt blóm. Er talin með þeim harðgerðari, og ætti að geta þrifist úti sumstaðar. Var fyrst plantað út hér í stöðinni vorið 98 svo ekki er komin reynsla af ræktun hennar hér.
|
|
Víðir Salix
Víðitegundir
Salix
Fróðleikur

|
Spjall: Ýmsar víðitegundir eru meðal okkar öruggustu og harðgerðustu runna og trjátegunda hér á landi. Flestar víðitegundir þurfa talsverðan jarðraka og frekar góðan jarðveg til að vaxa vel, þó að margar þeirra lifi næstum hvar sem er. Klipping er nauðsynleg ef rækta á þétta runna, eða limgerði, en stakstæðir óklipptir víðirunnar eða tré verða stundum mjög fallegar plöntur. Nokkrar víðitegundir verða heldur grófar og stórvaxnar í limgerði í smágarða, gætu með mjög mikilli klippingu, verið nothæfar. En á stöðum þar sem mjög erfitt er að rækta aðra
runna eru víðitegundir það eina rétta í skjólbelti. Sumar lágvaxnari víðitegundir eru góðar
garðplöntur, og gefa görðum skemmtilegan svip.
|
Alaskavíðir
Salix alaxensis
|
Stórvaxinn runni eða lítið tré. Blöðin eru nokkuð stór ílöng grágræn að ofan og hvítloðin að neðan. Notaður í hávaxin limgerði, en getur orðið fallegur líka sem stakstætt lítið tré. Harðgerður, en
stundum ber á kali á greinaendum, sem gerir lítið til vegna mikils vaxtarhraða.
Alaskavíðir er seldur berróta í 10 stykja púntum, en er sjaldan til á pottum.
Afbrigði eða kvæmi Alaskavíðs sem oftast er til hefur verið kallað "Trölli" hér norðanlands, eða brúnn Alaskavíðir. Árssprotar hans eru
dökk brúnir neðantil en hvítloðnir efst. Sjaldnar til, "Grænn Alaskavíði" hann er
líka með loðna árssprota sem eru grænir neðst. Og "Hríma" sem er með svera árssprota,
hvítloðna og gulgrænan börk. Alaskavíðir getur orðið nokkuð stórvaxinn fyrir smágarða,
nema honum sé haldið niðri með mikilli klippingu. Er sumstaðar notaður til að klæða með brekkur
og fláa, en þá klipptur næstum alveg niður á hverju ári.
Plöntur Alaskavíðis, Brekkuvíðis og Viðju eru oftast aðeins seldar berróta og í Skógarplöntubökkum.
|
Lækjavíðir
Salis arbusculoides
|
Mjó blöð, dökkgræn að ofan. Brúnir grannir ársprotar. Lítið reyndur hér.
|
Viðja
Salix borealis
 
|
Runni eða tré, Víða hérlendis 10 til 12 metrar á hæð. Brúnir árssprotar, eldri börkur gráleitur. Blöð dökkgræn, næstum eins á neðra borði. Þó aðeins ljósari. Viðja vex vel á flestum stöðum og er mjög harðgerð og vindþolin. Viðja er ef til vill of stórvaxin í limgerði í lilla garða, en mikil klipping er nauðsynleg.
|
Þúfuvíðir
Salix barrattiana
|
Lávaxin þéttur runni. Loðnir árssprotar, eldri greinar brúnar. Blöðin grá og loðin.
Óreyndur hér.
|
Bjartvíðir
Salix candida

|
Runni um 1 til 2 metrar hérlendis. Laufblöð ljósgrá, loðin, aflöng. Árssprotar hvíthærðir. Vöxtur frekar gisinn, en má laga með klippingu. Sérkennilegur og virðist harðgerður hér í gróðrarstöðinni.
|
Orravíðir
Salix glaucosericea

|
Lágvaxin víðitegund, gráleit silkihærð. Frekar lítil blöð. Greinar gulleitar, nær sennilega ekki mikið yfir 1 meter, oftast 50 til 80 cm. Falleg og harðgerð víðitegund.
|
Reklavíðir
Salix hastata x 'W'
|
Blaðþéttur runni, sagður geta orðið 1 til 2 metrar, en sennilega lægri hér norðanlands. Þéttstæðir gulir reklar. Kelur talsvert hér á greinaendum, en þrífst sæmilega.
|
Loðvíðir
Grænlenskur
Salix lanata var. Grænl.
|
Líkist þeim íslenska, en blöðin virðast minni og þéttstæðari.
|
Lappavíðir
Salix lapponum
|
Marggreindur runni. Grágræn blöð, ljósari að neðan, minni og mjórri en blöð Loðvíðis. Árssprotar dúnhærðir, dökkbrúnir, greinar frekar grannar. Hæð 50 til 100 cm. Harðgerður.
|
Gljávíðir
Salix pentandra 'Tornedal.'

|
Sá gljávíðir sem er mikið er notaður á suðvesturhorninu þrífst ílla hér fyrir norðan. En fundist hefur annað afbrigði sem þrífst betur, en það hefur ekki eins fallega glansandi blöð. Árssprotar eru brúnir. Afbrigðið 'Tornedal' hefur náð um tveggja metra hæð hér.
|
Skriðvíðir
Salix repens
|
Jarðlægur, eða 30 cm. á hæð. Lítil blöð, dökkgræn. Grængulir reklar. Dökkbrúnir árssprotar. Góð þekjuplanta. Harðgerður.
|
Urðarvíðir
Salix sp.
|
Jarðlægur runni með glansandi dökkgrænum smáum blöðum, tegundin virðist vaxa hægt. Vöxtur er frekar kræklóttur og nokkuð þéttur. Synist harðgerður hér. Tegundin hefur ekki
fundist í bókum eða skrám undir þessu nafni, sem fylgdi græðlingum sem bárust stöðinni fyrir
mörgum árum, og ekki er lengur vitað hvaðan þeir komu. Sennilega blendingur að óþektum uppruna.
|
Netvíðir
Salix reticulata
|
Jarðlægur smárunni. Blöð dökkgræn , hrukkótt að ofan en gráleit og æðaber að neðan. Vex hægt.
|
Strandavíðir
Salix sp.
|
Íslenskur blendingur, sennilega af svipuðum uppruna og Brekkuvíðir. Dökkgræn blöð, jafnvel dekkri en á brekkuvíði. Breiðvaxinn og fallegur runni. Harðgerður.
|
Brekkuvíðir
Salix sp.
|
Íslenskur blendingur. Sumir telja hann blending Gulvíðis og loðvíðis. Böðin dökkgræn og gjáandi að ofan en ljósari að neðan, nokkuð þykk, all þéttsstæð. Einn fallegasti víðirinn í limgerði,
að ýmissa áliti. Blaðlús sækir talsvert á hann, en plagar plöntuna oftast lítið vegna þess að vöxtur er oftast góður. Með tíðri klppingu verður Brekkuvíðir mjög þéttur. Hefur reynst skuggþolinn, vindþolinn og harðgerður víðast hvar.
|
Hreggstaðavíðir
Salix sp.

|
Er álitinn blendingur Brekkuvíðis og Viðju. Hefur ekki verið full reyndur hér, en virðist þrífast vel.
|
Körfuvíðir
Salix viminalis
|
Blöðin mjó og all löng ljósgræn. ljósgrænir árssprotar. Er notaður til körfugerðar í mið og suður Evrópu, þar sem hann er uppruninn. Getur verið mjög fallegur stakur runni ef hann er klpptur vel,
en verður annars stóvaxin og gisinn. Hefur reynst mög haðgerður víða norðanlands.
|
Víðiblendingar
Salix sp.
|
Einu sinni var sáð talsvert af fræi sem safnað var af mörgum víðitegundum, sem stóðu saman í
ræktunarkarmi. Ekki var þá skráð nánar af hvað plöntum var safnað. En hugmynd er um að Viðja (S.borealis) sé faðirinn, í sumum tilfellum. Nokkrar
plöntur frá þessari sáningu vaxa hér í stöðinni, sem græðlingar hafa verið teknir af, og verða ef til vill boðnar til sölu.
|
|
Dúnyllir
Sambucus sp.pubens

|
Fyrirferðarmikill og gisinn runni. Stór dökkgræn falleg blöð. Hvít blóm í klasa og rauð ber. 2 til 3 m. á hæð. Árssprota kelur stundum nokkuð, en góður vöxtur bætir það upp. Runninn er
blaðfegurri í skjóli, en er annars sæmilega harðgerður.
|
Rauðyllir
Sambucus racemosa sp.racemosa
|
Nánast sama lýsing og næsta ofanvið. Nánar síðar. (Hefur ekki verið plantað út hér enþá.)
|
Kamtsjatkayllir
Sambucus sp.kamtschatica
|
Ræktaður af fræi hér í stöðinni.Blöð sagtennt, nokkuð breytilega milli plantna. Nánari lýsing síðar. Óreyndur hér.
|
|
Drekakvistill
Physocarpus amurensis
|
Blöðin eru svipuð í laginu og á Rifsi, en minni. Hvít blóm. Þarf djúpan, rakan og sæmilega góðan jarðveg. Er sagður geta náð allt að 3 metrum. Er talinn sæmilega þolinn, en er óreyndur hér.
|
|
Reyniblaðka
Sorbaria sorbifolia
|
Runni 1 til 2 m.á hæð. Hvít blóm í skúfum. Harðgerð.
|
|
Koparreynir
Sorbus koehneana

|
Runni með útsveigðar greinar 2 til 3 m. á hæð. Lögun blaða, minnir á blöð Ilmreynis, en eru fíngerðari, rauðleit og verða enn rauðari á haustin. Blómin eru hvít og berin hvít, og er Koparreynir áberandi á haustin. Sæmilega harðgerður víðast.
|
Úlfareynir
Sorbus x hostii

|
Gisinn runni, sagður geta orðið 2 til 3 metrar á hæð. Blöðin dökk græn og gjáandi á efra borði, en gráhærð á því neðra. Blómin eru rauðbleik í hvelfdum þyrpingum 6 til 8 cm. breiðum og eru með allsterkum ilmi. Berin rauð. Sæmilega harðgerður víðast hvar.
|
|
Kvistir Spiraea

|
Spjall: Spiraea eða Kvistir er stór ætt garðrunna, sem eru vinsælir og mikið notaðir hér á landi. Bómin eru ýmist hvít, rauðbleik eða ljósrauð. Margir Kvistir eru ekki kröfuharðir á jarðveg, og þola sumir talsverðan skugga, en blómstra þá minna. Sumar tegundir kvista blómstra á 2ja ára greinum. þær tegundir er best að klippa (ef þarf) eftir blómgvun. Aðrar tegundir blómstra á greinum sem vaxa upp sama árið. Þær er óhætt að klippa vel niður, án þess að blómgvun tapist sumarið eftir, og nokkrar þessarra tegunda þarf helst að klippa vel niður árlega. Sumar tegundir æxlast saman, og geta þá komið fram afbrigði sem vandi er að greina til tegundar.
|
Fjallakvistur
Spiraea alpina

|
Nokkuð stór,ljósbleik blómskipan á ársprotum. Fögur breið blöð, sem hafa oft rauðleitan blæ, og eru stór miðað við aðrar tegundir.
|
Sveigkvistur
Spiraea arcuata
|
Fíngerðar útstæðar greinar, lítil dökkgræn blöð. Ljósbleik blóm utan á tveggja ára greinum. Þarf gott skjól, og er frekar viðkvæmur.
|
Heiðakvistur
Spiraea betulifolia
|
Nokkur afbrigði, með þessu samheiti, eru til hér. Þessum afbrigðum var upphaflega komið til með sáningu, og var fræið merkt með sérstöku tegundarheiti, sem nú hafa öll verið færð
undir S.betulifolia. Öll þessi afbrigði bera hvít blóm. Blöðin eru nokkuð stór, miðað
við aðra kvisti, en lögun þeirra er nokkuð mismunandi. Blómstra á árssprotum.
|
Bjarkeyjarkvistur
Spiraea chamaedrifolia.
|
Gulleitir árssprotar, greinar uppréttar eða bogamyndaðar. Þéttstæð ljósgræn blöð. verður allt að 1,5 til 2 metrar á hæð. Hvít blóm í frekar gisnum hálfsveip. Blómstrar á
tveggja ára greinum. All harðgerður og víða til.
|
Skúfkvistur
Spiraea corymbosa.
|
Kom upp af fræi hér í stöðinni. Hvít blóm í allstórri flatri skipan. Fræplar standa út úr blómi. Blöð nokkuð stór, miðað við marga kvisti. Sjá mynd. Er sæmilega harðgerður hér.
|
Dreyrakvistur
Spiraea densiflora

|
Blöðin ljósgæn, þéttstæð, Blómin rósrauð á árssprotum, í þéttum hvelfdum eða flötum allstórum skúfum. Er víða í görðum hér á norðurlandi, og hefur reynst nokkuð vel.
|
Döglingskvistur
Spiraea douglasii
|
Uppstæðar beinar, langar greinar. Aflöng blöð. Blómin rósrauð í uppréttum, löngum topplaga klasa 10 til 20 cm. í ágúst, á árssprotum. Setur talsvert af rótarskotum. Gott er að stinga með spaða í kring um plöntuna til að halda rótarskotum í skefjum. Best er að klippa vel niður eftir blómgvun. All harðgerður.
|
Stórkvistur
Spiraea henry
| Breiður, gisinn runni um 2 metrar á hæð. Langar útsveigðar greinar. Dökkgræn blöð ljósari að neðan. Blómin hvít í sveipum sem eru þétt á utan og ofanverðum tveggja ára greinunum endilöngum. Runninn þarf gott pláss, og nýtur sín best stakur. Stórkvistur er með fegurstu kvistum vegna blóma og stærðar. Er talinn sæmilega harðgerður víða.
|
Lágkvistur
Spiraea humilis

|
Ljósbleik blóm, í þéttri allhárri skúflaga skipan, sem er rúnuð að ofan. Blöð stór, strengótt,bylgjótt, oft með rauðleitum blæ. Þrífst vel í Listigarði á Akureyri.
Óreyndur hér.
|
Japanskvistur
Spiraea japonica

|
Frekar gisinn runni, nær allt að 1,5 m. dökkgræn eða rauðleit blöð. Blómin eru ljós rauð í flötum sveip. Japanskvistur er nokkuð breytilegur í útliti, og eru til að minnsta kosti þrjú afbrigði hér í uppeldi, eitt þeirra er var.Fortuna,og tvö nafnlaus, afbrigði annað með stærri blöð og rauðari blóm, Blómstrar á ársgreinum.
|
Dergakvistur
Spiraea japonica'Alpina'
|
Afbrigði Japanskvists, Þéttvaxnari og lægri.
|
Garðakvistur
Spiraea madia
|
Uppréttur runni, þéttvaxinn, með gulbrúna stöngla. Blöðin ljósgræn . Hvít blóm á hliðargreinum út frá tveggja ára greinum. Mesta hæð óviss, en hefur náð um 1,3 m. hér í stöðinni. Hefur reynst einn harðgerðasti kvisturinn hér.
|
Sunnukvistur
Spiraea nipponica
|
Uppréttar og útsveigðar greinar, rauðbrúnar. Blöðin fremur lítil, dökkgræn að ofan en blágræn að neðan. Blómin hvít, á smágreinum á endilöngum tveggja ára greinum. Hæð er sögð 1 til 2 m. Sunnukvistur er einn sá allra glæsilegasti meðal kvista, og þrífst
vel hér á Svalbarðseyri. Hann þarf líklega sæmilega góðan jarðveg.
|
Síberíukvistur
Spiraea trilobata

|
Fíngerður, þéttur runni, sem talin er geta náð um meters hæð. Blöðin eru lítil, ljós eða blágræn. Blómin eru hreinhvít, í þéttum sveipum. Blómsæll og virðist nokkuð harðgerður.
|
Brúðarkvistur
Spiraea x arguata
|
Þéttur, fíngerður runni. Grannar greinar, bogsveigðar. Blöðin fremur lítil, ljósari að neðan. Blómin skjannahvít, nokkur saman á smágreinum á endilöngum tveggja ára greinum. Mjög blómviljugur og fagur runni. Þrífst vel hér á Svalbarðseyri og blómstrar oftast mikið.
|
Perlukvistur
Spiraea x margaritae
|
Uppréttar greinar, fremur stór dökkgræn blöð. Blómin ljósrauð í allstórum sveipum á árssprotum. Er talin geta náð um meters hæð, en hér hefur reynst best að klippa runnan 10 til 15 cm. frá jörð á hverju vori. Þrífst misvel.
|
Kúlukvistur
Spiraea canescens
|
Óreyndur hér. Hvít kúlulaga blómskipan. Miðlungsstór oddbaugótt blöð.

|
|
Snjóber
Symphoricrpus alpus

|
Marggreinóttur, fígerður runni um 1 m. á hæð. Blómin eru hvít með rauðum blæ. Hvít ber. Blöðin eru fremur lítil, ljósgræn. Annað afbrigði er í uppeldi, með stærri og dekkri blöðum. Er skuggþolin, og virðist sæmilega harðgerður.
|
|
Sýrenur Syringa
Fagursýrena
Syringa x prestoniae
'Elenor'

|
Uppréttur runni eða lítið tré. Getur orðið 3 til 4 metrar á hæð. Blómstrar í júlí ljósfjólurauðum, ilmandi blómum,
í all stórum skúfum á greinarendum. Best er að klippa blómskúfa af að blómgvun lokini.
Þrífst nokkuð vel hér í stöðinni og víðar á norðurlandi, en brottnar stundum ýlla af snjó.
Nafnaruglingur er mikill í þessari ætt,og greining erfið. Til eru nokkrar aðrar tegundir
hér í stöðinni en hafa ekki allar verið greindar til tegundar, og virðast sumar viðkvæmari og blómstra minna.

|
Júnísýrena
Syringa yunnanensis

| Blómskúfar á greinarendum, ljósrauð í fyrstu, en lýsast eftir því sem þau standa lengur, og verða að síðustu næstum hvít.
Smáplöntur í uppeldi blómstra vel. Tegundinni hefur ekki verið plantað hér út enþá, en hefur eittkvað verið notuð í garða hérlendis. er sögð geta náð 3 m. hæð.
|
|
Úlfarunni
Viburum opulus

|
Uppréttar, gráleitar greinar. Blöðin eru svipuð að lögun og á Rifsi eða Hlyn, frekar ljósgræn. Blómin rjómahvít í litllum klösum. Er talin geta náð 2 til 4 metrum á hæð. Hefur reynst fremur viðkvæmur hér, og kelur talsvert, en ekki mikið reyndur.
|